Η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας συνιστά το βασικό πυρήνα κάθε οργανωμένου συστήματος υγείας. Δυστυχώς, παρά τους νόμου,ς που έχουν ψηφιστεί τα τελευταία 30 χρόνια, παραμένει ζητούμενο η οργάνωση και λειτουργία υπηρεσιών πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας.

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ επιχείρησε να δημιουργήσει ένα δίκτυο ΠΦΥ με επίκεντρο τις Τοπικές Μονάδες Υγείας (ΤοΜΥ). Μέχρι σήμερα, έχουν τεθεί σε λειτουργία περισσότερες από 100 μονάδες και ο σχεδιασμός περιλάμβανε τη δημιουργία συνολικά περίπου 250 μονάδων, με στόχο την κάλυψη των αναγκών του πληθυσμού στα αστικά κέντρα.

Ωστόσο, η κυβέρνηση δέχθηκε σφοδρή κριτική για το γεγονός ότι επέλεξε ένα κρατικιστικό μοντέλο και δεν αξιοποίησε τους ελεύθερους επαγγελματίες γιατρούς, με συνέπεια το ιατρικό σώμα να γυρίσει την πλάτη στο εγχείρημα. Επίσης, κατηγορήθηκε ότι αδιαφόρησε για τα υφιστάμενα κέντρα υγείας σε ημιαστικές και αγροτικές περιοχές.

Από την πλευρά της, η ΝΔ έχει εξαγγείλει την κατάργηση των ΤοΜΥ και την ενσωμάτωσή τους στα κέντρα υγείας. Παράλληλα, έχει εξαγγείλει ότι θα δώσει έμφαση στην πρόληψη με στόχο:

• 30% μείωση των καπνιστών και της παιδικής παχυσαρκίας στην επόμενη δεκαετία.
• 24% μείωση των περιστατικών καρκίνου, που συνδέονται με το κάπνισμα, τη διατροφή και την παχυσαρκία εντός 10ετίας
• 75% των καρκίνων θα διαγιγνώσκονται σε αρχικά στάδια (1 ή 2) μέσα στην επόμενη δεκαετία.
• 30% μείωση των επιπλοκών διαβήτη και καρδιαγγειακών (έμφραγμα-εγκεφαλικό) μέσα στην επόμενη 5ετία.

Προς την κατεύθυνση αυτή, η ΝΔ δηλώνει αποφασισμένη να εφαρμόσει τον αντικαπνιστικό νόμο και σχεδιάζει εκστρατεία συστηματικής ενημέρωσης των πολιτών για να ασκούνται περισσότερο, να διακόψουν το κάπνισμα, να ακολουθούν μια ισορροπημένη διατροφή με μειωμένα λιπαρά και ζάχαρη, να μειώσουν την κατανάλωση αλκοόλ και να ελέγχουν το βάρος τους.

Ακόμη, το πρόγραμμα της ΝΔ προβλέπει ειδικά προγράμματα στα σχολεία και θα φτιαχτεί εθνική πλατφόρμα ενημέρωσης, τόσο των πολιτών, όσο και των επαγγελματιών υγείας. Τέλος, το πρόγραμμα περιλαμβάνει πρόγραμμα δωρεάν προληπτικών εξετάσεων για όλους τους Έλληνες.

Παρά τα Μνημόνια, τα τελευταία 10 χρόνια, έχουν γίνει ελάχιστες ουσιαστικές παρεμβάσεις στον τρόπο οργάνωσης, διοίκησης και χρηματοδότησης του ΕΣΥ. Όμως, όλοι οι ειδικοί αναγνωρίζουν πως το ισχύον σύστημα οργάνωσης και διοίκησης είναι αναχρονιστικό και το σύστημα χρηματοδότησης αναποτελεσματικό και μη αποδοτικό.

Τα τελευταία χρόνια, έχει τεθεί επί τάπητος η συγχώνευση και αλλαγή χρήσης δομών και υπηρεσιών, με στόχο να μειωθεί το κόστος και να βελτιωθεί η αποδοτικότητα, αλλά ελάχιστα έχουν γίνει στην πράξη. Π.χ. κλείσιμο νοσοκομείων ΙΚΑ και ένταξή τους στο ΕΣΥ, μετατροπή πολυϊατρείων ΙΚΑ σε κέντρα υγείας. Όμως, οι όποιες αλλαγές είχαν πενιχρά αποτελέσματα καθώς έγιναν χωρίς σχέδιο και αξιολόγηση.

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ δεν ασχολήθηκε καθόλου με την αξιολόγηση, αναδιοργάνωση και συγχώνευση δομών. Επίσης, έχασε πολύτιμο χρόνο στην εφαρμογή του συστήματος χρηματοδότησης DRGs στα νοσοκομεία, ενώ είχαν γίνει σημαντικά βήματα από την προηγούμενη κυβέρνηση.

Η νέα κυβέρνηση, που θα προκύψει από τις εκλογές της 7^ης Ιουλίου θα κληθεί να λάβει κρίσιμες αποφάσεις στον τομέα αυτό. Για παράδειγμα, έχει μεγάλη σημασία να δούμε με ποια κριτήρια θα γίνει η επιλογή των προσώπων, που θα αναλάβουν τη διοίκηση νοσοκομείων και άλλων φορέων στο χώρο της υγείας (νοσοκομεία, ΥΠΕ, ΕΟΠΥΥ, ΕΟΦ, ΚΕΣΥ).

Με δεδομένο ότι ξεκάθαρο φαβορί των εκλογών είναι η ΝΔ έχει μεγάλη σημασία να δούμε πώς θα κινηθεί στο πεδίο αυτό. Στο πρόγραμμά της δεν γίνεται αναφορά σε συγχώνευση και αλλαγής χρήσης μονάδων – κάνει όμως λόγο για αξιολόγηση δομών και υπηρεσιών. Επίσης, κάνει σαφές ότι θα προχωρήσει σε σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και μένει να δούμε με ποιους όρους και προϋποθέσεις θα γίνει αυτό και σε ποιους τομείς.